FAHRELNİSA ZEİD

Fahrelnissa Zeid, eserleri kadar yaşamı, kişiliğiyle de dikkat çeken bir sanatçı. Yaşamı boyunca genel olarak sanat, siyaset ve diplomasi dünyasının odağında yer aldı. 2. Abdülhamit'in sadrazamlarından Cevat Paşa'nın kardeşi Şakir Paşa'nın kızı olarak 1901'de doğdu. İşgal altındaki İstanbul'da resim eğitimi alan sanatçı İzzet Melih Devrim ile evlendi. Etkileyici kişiliği ve tarzıyla girdiği ortamlarda herkesi etkilediği hep anlatılır.

Ressam Fahrelnisa Zeid'in yaşam öyküsü:

Doğum tarihi: 7 Ocak 1901, Büyükada
Ölüm tarihi ve yeri: 5 Eylül 1991, Amman, Ürdün

Fahrelnisa Zeid, eserleri kadar yaşamı, kişiliğiyle de dikkat çeken bir sanatçı. Yaşamı boyunca genel olarak sanat, siyaset ve diplomasi dünyasının odağında yer aldı. 2. Abdülhamit'in sadrazamlarından Cevat Paşa'nın kardeşi Şakir Paşa'nın kızı olarak 1901'de doğdu. İşgal altındaki İstanbul'da resim eğitimi alan sanatçı İzzet Melih Devrim ile evlendi. Etkileyici kişiliği ve tarzıyla girdiği ortamlarda herkesi etkilediği hep anlatılır.

1901 yılında İstanbul’da doğdu. Sadrazam Cevat Paşa’nın kardeşi diplomat, asker, fotoğrafçı ve tarihçi Şakir Paşa’nın kızıdır. 

Değişik dallarda sanatçılar yetiştirmiş olan Şakir Paşa ailesinden olup, yazar Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı) ile ressam Aliye Berger’in kardeşidir. Yazar İzzet Melih Devrim ile evliliğinden olan çocukları ressam Nejad Devrim ve yönetmen, tiyatro sanatçısı Şirin Devrim'dir. Seramik sanatçısı Füreya Koral’ın teyzesidir. 

Sanayi-i Nefise'nin ilk kadın mezunları arasında olan sanatçı, resim öğrenimine Paris'teki Académie Ranson'un Stalbach Atölyesi'nde, sonrasında İstanbul'daki Namık İsmail Atölyesi'nde devam eder.

1934 yılında Irak'ın Ankara temsilcisi Emir Zeid ile evlenir, prenses unvanını alır. 1942 yılında D Grubu'na ve sergilerine katılır. İlk kişisel sergisini 1944'te Maçka'daki evinde açan Zeid, 2. Dünya Savaşı sonrası belirli süreler yaşadıkları Paris, Londra, New York, Brüksel ve daha birçok şehirde yapıtlarını sergiler. 

1976 yılında Amman'a yerleşen sanatçı, kendi adını taşıyan bir sanat enstitüsü kurar ve hayatının sonuna kadar enstitüye destek vererek üretimlerine devam eder. Sanatçı, 1991'de Amman'da hayata veda eder.

Paris, New York, Ürdün ve Türkiye müzelerinde eserleri olan sanatçı, soyut resimleriyle tanınmaktadır. Portreden, soyut-nakışsı kompozisyonlara, spontane izlenimlere varıncaya kadar, değişik yönlerde biçimlenen sanatı, özgün ve kişisel yaratma gücünün canlılığından kaynaklanan bir temel anlayışa dayanır. 

Büyük tuval üzerine küçük kareler, üçgenler, dörtgenlerden oluşan geometrik formları sarı, kırmızı, yeşil, beyaz ve mor renklerin en parlak, çarpıcı değerleriyle coşkuyla boyamıştır. Kontrast renkler cesaretle uyum endişesi taşımadan kullanılmış olmakla birlikte, bu zıt renkler sabırla bir araya getirilerek çok farklı, özgün ve çarpıcı bütünler oluşturmuş, ışıldayan, dağılan küçük renkli geometrik parçaların yarattığı bir ağa dönüşmüştür.

Coşkulu ve etkili kompozisyonları ile tanınan Zeid'in kendine özgü resim dili, tek üsluba indirgenemeyecek kadar canlı ve zengindir. Zeid'in sanat pratiği; minyatür kurgusuna uygun şekilde inşa edilmiş figürlü kompozisyonlarıyla erken dönem, vitray yüzeylerini anımsatan geometrik ve serbest soyutlamacı çalışmalarıyla olgunluk dönemi ve çoğunlukla portrelerden oluşan ve psikolojik anlatının ön plana çıktığı geç dönem şeklinde sınıflandırılabilir.

Yorum ya da sorularınız için: bilgi@bilgipesinde.com